____________________________________________________________________________________________________________________
............................................................... *ειδήσεις * νέα * ρεπορτάζ *έρευνα σύγχρονων κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων *
___________________________________________________________________________________________________________________

Αυτός που αγωνίζεται μπορεί να χάσει, όμως αυτός που δεν αγωνίζεται ήδη έχει χάσει.

Bertolt Brecht, 1898-1956, Γερμανός συγγραφέας

Τρίτη 5 Φεβρουαρίου 2013

Η Αρκαδία είναι ένας τόπος πλούσιος σε βιοποικιλία (χλωρίδα-πανίδα), είναι ένας τόπος ευλογημένος


                                     ΟΔΗΓΟΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ

γράφει ο Νίκος Παρ. Αϊβαλής

Η Αρκαδία όπως και η όλη η Ελλάδα αλώστε, είναι ένας τόπος πλούσιος σε βιοποικιλία (χλωρίδα-πανίδα), είναι ένας τόπος ευλογημένος που ενώ οι ανθρωπογενείς επεμβάσεις και καταστροφές αυξάνονται, η φύση προσπαθεί να επιβιώνει και να μας καταπλήσσει με την ομορφιά της, την μαγεία της και την απλότητα της! Σε αυτό το άρθρο θα δούμε περιγραφικά την χλωρίδα και την πανίδα που κατά κύριο λόγο αναπτύσσεται στην πανέμορφη Αρκαδία μας! Όλη αυτή την φυσική κληρονομιά, οφείλουμε να την προστατεύσουμε και να την εκτιμούμε, γιατί δεν ανήκει μόνο σε μας, αλλά και στις επόμενες γενιές!

Δέντρα & Φυτά: 

Φυλλοβόλα Δρυς: αρκετά δάση από φυλλοβόλα δέντρα υπάρχουν στην Αρκαδία. Δάση οξιάς, με διάσπαρτα έλατα, κρύβονται στις σκιερές και υγρές πλευρές των χαραδρών του Πάρνωνα. Στο χωριό Πλάτανο, κοντά στην Παναγία Σελά, υπάρχει μια συστάδα πλατύφυλλης δρυός που καταλαμβάνει έκταση 55 στρεμμάτων για την οποία έχει γίνει πρόταση να ανακηρυχθεί διατηρητέο μνημείο της φύσης. 

Χαλέπιος και Μαύρη Πεύκη: Η Χαλέπιος Είναι από τα πιο διαδεδομένα είδη πεύκου στην Ελλάδα, ιδιαίτερα σε ημιορεινές περιοχές και εντάσσεται στην οικογένεια Pinaceae. Η Μαύρη είναι δέντρο αειθαλές, ευρύτερα γνωστό με τα κοινό όνομα αγριόπευκο ενώ κυριαρχεί στο βόρειο τμήμα του Πάρνωνα, στις πιο θερμές και ηλιόλουστες περιοχές. 

Καστανιά και Ασημοιτιά: Την Καστανιά την συναντάμε σε υψόμετρο 700 – 1700 μέτρα στις πλαγιές του Πάρνωνα, κοντά στα χωριά Καστάνιτσα, Άγιο Πέτρο και Καστρί. Πολλοί υποστηρίζουν ότι έχει φυτευτεί στη περιοχή από τα αρχαία χρόνια. Η Ασημοϊτιά ανήκει στην οικογένεια Σαλικίδες και περιλαμβάνει 330 περίπου είδη δέντρων και θάμνων των εύκρατων κυρίως αλλά και ψυχρών περιοχών της γης. Το δέντρο αυτό κυριαρχεί στην κοιλάδα και τις εκβολές του Αλφειού. 

Πλατάνια και Σλκήθρο: Το μεγαλύτερο παραποτάμιο δάσος με Πλατάνια βρίσκεται στη συμβολή του Αλφειού με το Λάδωνα. Στο κυρίως ποτάμι είναι μικρότερα, καθώς οι πλημμύρες του ποταμού ισοπεδώνουν τα μεγάλα και βαριά δέντρα. Το ωραιότερο τμήμα βρίσκεται κοντά στο φράγμα του Λάδωνα. Εκεί ο ταξιδιώτης συναντά μια ωραία και γεμάτη βλάστηση λίμνη, πλούσια σε πουλιά, ψάρια και αμφίβια. Από τα πιο σημαντικά διατηρητέα μνημεία της φύσης στο νομό Αρκαδίας, είναι ο Πλάτανος της Δημητσάνας, στο ομώνυμο χωριό. Το ξύλο του Σκλήθρου χρησιμοποιείται στη κατασκευή βαρελιών. Τα βρίσκουμε σε περιορισμένη έκταση στο φράγμα του Αλφειού. 

Δεδρόκεδρο: Σε απόκρημνο βράχο πέντε χιλιόμετρα έξω από το γραφικό χωριό Άγιος Πέτρος, θα συναντήσουμε ένα δάσος από δενδρόκεδρο που θεωρείται μοναδικό στην Ευρώπη και έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο οικολογικό μνημείο από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Natoura 2000. Ο δεδρόκερδος είναι άρκευθος φουντωτός κέδρος με πυκνό φύλλωμα, μεγάλος σε ύψος και απαντάται μόνο στη ζώνη ορεινών κωνοφόρων του Πάρνωνα. Στα νότια της Μονής Μαλεβής συναντώνται πυκνές εκτάσεις που αγγίζουν τα 740 στρέμματα, μία έκταση η οποία έχει ανακηρυχθεί ήδη από το 1980 «Διατηρητέο μνημείο της φύσης». Στον Πάρνωνα απαντάται κυρίως κοντά στον Άγιο Βασίλειο, στο Παλαιοχώρι, στο Πλατανάκι στον Πραστό και στον Κοσμά. 

Αγριολούλουδα, Αρμυρήθρες, Ορχιδέες και Τσάι Μαλεβού: Τα αγριολούλουδα πρόκειται για τοπικά ενδημικά μικρά αγριολούλουδα με ζωηρά χρώματα, οι λεγόμενες ασπέρουλες της Ελώνης και του Μαλεβού, που διαφέρουν πολύ από ποικιλία σε ποικιλία. Ο στάχυς ο χρυσανθής, η βιόλα του Πάρνωνα, ο αστράγαλος του Αγρανιώτη και το κυκλαμηνο το ζωηρόχρωμο αποτελούν τα ενδημικά εκείνα που θα εντυπωσιάσουν τον επισκέπτη. Τις Αρμυρήθρες τις απαντάμε στους υγρότοπους του Πάρνωνα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δώσουν γεύση στις σαλάτες. Οι ορχιδέες είναι πολυετή ποώδη φυτά και χαρακτηρίζονται από την ιδιάζουσα δομή του άνθους τους κάτι που διαπιστώνει κανείς παρατηρώντας τις προσεχτικά ανάμεσα στις πέτρες που μπορεί να φυτρώσουν. Οι άγριες ορχιδέες, έχουν την κοινή ονομασία «σαλέπια» ή «σερνικοβότανα» και από τους βολβούς της παίρνουμε το σαλέπι, πασίγνωστο για τις πολύτιμες χωνευτικές του ιδιότητες. Στον Πάρνωνα έχουν παρατηρηθεί μέχρι τώρα 12 σπάνια είδη τα οποία προστατεύονται με ειδική κοινοτική νομοθεσία. Το τσάι Μαλεβού Το συναντάμε στον Πάρνωνα και στο Μαίναλο. Οι κάτοικοι το συλλέγουν για το δυνατό άρωμα και την υπέροχη γεύση του και το απολαμβάνουν ως αφέψημα στα κρύα του χειμώνα. 

Ζώα 

Θηλαστικά: Στην Αρκαδία σήμερα απαντάμε 12 περίπου είδη θηλαστικών. Μικρά ή μεσαία σε μέγεθος, κυρίως νυκτόβια με πιο σημαντικά από αυτά το κουνάβι, ο ασβός με τις υπέροχες φωλιές, η νυφίτσα, το αγριογούρουνο, ο λαγός, η αλεπού, οι νυχτερίδες, καθώς και το απειλούμενο τσακάλι. 

Πτηνά: Εντυπωσιακή ποικιλία ορνιθοπανίδας μπορεί κάποιος να συναντήσει στον Πάρνωνα. Εκεί έχουν εντοπιστεί 217 διαφορετικά είδη πουλιών από τα οποία 53 είδη θεωρούνται απειλούμενα ή προστατευόμενα. Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει τα μόνιμα είδη ορνιθοπανίδας στην περιοχή, ενώ ανάλογα την εποχή αποδημητικά είδη περνούν και ξεκουράζονται από το δύσκολο ταξίδι τους. Η ύπαρξη αρκετών χωριών σε μεγάλο υψόμετρο, τα τρεχούμενα νερά, οι αγροί με κηπευτικά και το καλό κλίμα ευνοούν τη διαβίωση πολλών ειδών. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει για τους μελετητές τα 110 είδη πτηνών που καταγράφονται στο βουνό του Μαινάλου, μεταξύ των οποίων είναι το βραχοκιρκίνεζο, ο βραχοτσοπανάκος, το πετροχελίδονο, οι κάργιες και τα αγριοπερίστερα. Στο Μαίναλο υπάρχει ειδική μέριμνα για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας αλλά και της οικολογικής ισορροπίας λόγω της σπανιότητας ορισμένων ειδών. Εκεί απαντάμε Αρπαχτικά πουλιά όπως τον Σφηκιάρη, την Αετογερακίνα, Κιρκινέζι, τον Πετρίτης και μη στρουθιόμορφα όπως τον Λευκονώτη, τη Μεσοτσικλιτάρα και το Γιδοβύζι. 

Υδρόβια και Παρυδάτια Πτηνά: Στον υγρότοπο του Μουστού και τους γύρω μικρότερους υγρότοπους τα υδρόβια και παρυδάτια πτηνά ξαποσταίνουν βρίσκοντας τροφή και κατάλληλο κλίμα. Πέρα από τους μόνιμους κατοίκους της λίμνης, κάθε χρόνο ξεχειμωνιάζουν πλήθος υδρόβιων πουλιών (κύκνοι, ερωδιοί, αγριόπαπιες) απολαμβάνοντας τις άριστες κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής. Στους υγρότοπους του Πάρνωνα τα υδρόβια και παράκτια πτηνά βρίσκουν μεγάλη ποικιλία βιότοπων όπως οι παράκτιες λίμνες, οι αλμυρόβαλτοι, τα κανάλια και οι καλαμιώνες. 

Ερπετά και Αμφίβια: Στην περιοχή του Πάρνωνα ο ταξιδιώτης συναντά πάνω από 26 είδη αμφιβίων και ερπετών. Συγκεκριμένα, εδώ ζουν δυο από τα τρία είδη χερσαίας χελώνας που είναι ενδημικά της χώρας μας, φίδια όπως δενδρογαλιές, σπιτόφιδα, οχιές, λιμνόφιδα, λαφιάτες, ασινόφιδα και οι σαπίτες καθώς και ένας μεγάλος αριθμός από σαύρες. Το φαράγγι του Λούσιου και συγκεκριμένα δυτικά των στενών της Καρκαλούς, εντυπωσιάζει τον επισκέπτη με τη μεγάλη ποικιλία πουλιών που κατοικεί εκεί, πουλιά όπως ο πετροκότσυφας, ο γαλαζοκότσυφας και ο θαμνοψάλτης, καθώς και πολλών ερπετών όπως σαύρες και σπιτόφιδα. Στις ομαλότερες περιοχές συχνάζουν κουνάβια, σαϊτες, δεντρογαλιές, ξεφτέρια, νυφίτσες, κοράκια, οχιές, βλαχοκιρκινέζια και κάργιες. Στο ποτάμι ζουν βίδρες, σπάνια θηλαστικά που απαντώνται μόνο σε κατακάθαρα ποταμίσια νερά, τα οποία τρέφονται με καβούρια, όπως και νερόφιδα που κυνηγούν γυρίνους. Στη λεγόμενη άγρια ζώνη οι συνθήκες του φαραγγιού ευνοούν τις νυχτερίδες που βρίσκουν καταφύγιο στις σπηλιές και στα ερειπωμένα χτίσματα που υπάρχουν άφθονα κατά μήκος του ποταμού. Απ’ τα αμφίβια αυτά που συναντάμε στη περιοχή της Αρκαδίας είναι η Μπράσκα, (Bufo bufo) ο Φρύνος (Bufo viridis), ο Μπακακάς (Rana ridibunda) και σε μικρότερους πληθυσμούς ο Δενδροβάτραχος (Hyla arborea). Πιο συχνά απαντάμε τη μπράσκα που είναι ο μεγαλύτερος φρύνος της Ελλάδας, τον Ελληνικό καφέ βάτραχο στους ορεινούς χείμαρρους και τον καφέ πηδοβάτραχο που εντυπωσιάζει με το μεγάλο άλμα του. 

(πηγές: parnonas, bioarcadia)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου